Việc mở cửa ô tô tưởng chừng đơn giản và mang tính bản năng, nhưng thực tế lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không thực hiện đúng cách. Trong môi trường giao thông đông đúc, đặc biệt tại các khu vực đô thị, chỉ một hành động bất cẩn khi mở cửa xe cũng có thể dẫn đến tai nạn nghiêm trọng cho người đi xe máy, xe đạp hoặc người đi bộ. Vì thế, kỹ năng mở cửa ô tô đúng cách không chỉ là phép lịch sự giao thông, mà còn là trách nhiệm và kiến thức an toàn cơ bản mà mọi tài xế và hành khách cần nắm rõ.
Trong thời gian gần đây, không ít vụ tai nạn xảy ra do người ngồi trong ô tô bất ngờ mở cửa mà không quan sát kỹ. Các phương tiện đang lưu thông phía sau như xe máy hoặc xe đạp thường không kịp phản ứng, dẫn đến va chạm, thậm chí nạn nhân ngã ra đường và bị va chạm với phương tiện khác. Không chỉ tài xế, mà ngay cả nhưng người ngồi hàng ghế sau cũng có thể trở thành người vô tình gây tai nạn nếu mở cửa thiếu quan sát.
Mở cửa sai cách có thể gây ra những tai nạn không mong muốn
Theo một số chuyên gia đào tạo lái xe, mặc dù kỹ năng quan sát trước khi mở cửa đã được đưa vào chương trình đào tạo cơ bản tại các trung tâm sát hạch, nhưng trên thực tế, nhiều người vẫn chủ quan hoặc thiếu kinh nghiệm thực hiện đúng cách. Đặc biệt trong các tình huống dừng xe nơi đông phương tiện hoặc sát làn xe hai bánh, việc mở cửa thiếu cẩn trọng có thể gây ra hậu quả không thể lường trước.
Để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh, người ngồi trong ô tô, dù là người ngồi ghế lái hay hàng ghế hành khách, đều cần phải thực hiện đúng ba bước quan trọng sau:
- Quan sát kỹ trước khi mở cửa
Ngay từ khi lựa chọn điểm dừng đỗ, tài xế cần tuân thủ quy định của Luật Giao thông đường bộ, không dừng xe ở nơi cấm, gần ngã tư hay những đoạn đường khuất tầm nhìn. Khi xe đã dừng hẳn, người mở cửa cần kiểm tra kỹ khu vực xung quanh bằng mắt thường và gương chiếu hậu, đặc biệt là bên phía cửa sẽ mở. Chỉ khi chắc chắn không có phương tiện nào đang tới gần, mới tiến hành mở cửa.
- Sử dụng “tay nghịch”, kỹ thuật mở cửa an toàn kiểu Hà Lan
Một trong những kỹ thuật hữu ích được các nước châu Âu áp dụng rộng rãi là phương pháp “Dutch Reach”, dùng tay đối diện với cửa để mở. Ví dụ, khi ngồi ở ghế lái (bên trái), hãy dùng tay phải để mở cửa. Điều này buộc người mở cửa phải xoay người lại, từ đó giúp tăng khả năng quan sát phía sau và giảm thiểu nguy cơ mở cửa vào đúng lúc có xe khác đang tới.
Sử dụng “tay nghịch” để mở cửa là cách đảm bảo an toàn khi mở cửa xe
- Mở cửa từ từ, kiểm soát độ rộng
Dù đã quan sát kỹ, người ngồi trong xe cũng nên mở cửa một cách từ tốn, không nên đẩy cửa bung hết tầm ngay từ đầu. Việc mở cửa từ từ sẽ giúp kiểm soát không gian an toàn và tạo cơ hội quan sát thêm lần nữa. Sau khi mở hé cửa, nếu thấy an toàn mới nên bước ra ngoài. Nếu trên xe có trẻ nhỏ, cần luôn kích hoạt chế độ khóa trẻ em để tránh trường hợp trẻ vô tình mở cửa khi chưa đảm bảo an toàn.
Mở cửa ô tô đúng cách không chỉ đơn thuần là một kỹ năng lái xe, mà còn được quy định rõ trong Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Điều 19 của luật này quy định: chỉ được mở cửa khi xe đã dừng, đỗ hoàn toàn và người mở cửa phải quan sát kỹ trước khi thực hiện. Nếu mở cửa gây nguy hiểm hoặc để cửa mở mà không bảo đảm an toàn, sẽ bị xử phạt theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025.
Theo nghị định này, người mở cửa thiếu quan sát hoặc để cửa xe mở gây mất an toàn sẽ bị xử phạt từ 4 đến 6 triệu đồng. Trong trường hợp gây ra tai nạn, mức phạt có thể tăng lên tới 22 triệu đồng, đồng thời người vi phạm có thể bị trừ tới 10 điểm trên giấy phép lái xe. Nếu hậu quả nghiêm trọng, người vi phạm còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự.
Một hành động nhỏ như mở cửa ô tô, nếu không được thực hiện đúng cách, có thể kéo theo những hậu quả nặng nề. Đây không chỉ là bài học dành cho người mới lái xe, mà còn là lời nhắc nhở với tất cả hành khách, những người tưởng chừng không liên quan nhưng lại có thể vô tình gây ra tai nạn. Mở cửa đúng cách chính là bước đầu tiên để góp phần xây dựng một văn hóa giao thông an toàn, văn minh và có trách nhiệm hơn.
